تأثیر مصرف کوتاه مدت کاکائو بر شاخص‌های پلاکتی (شمارش پلاکت، MPV و PDW) در مردان ورزشکار پس از یک جلسه فعالیت فزاینده درمانده ساز

چکیده زمینه و هدف: بیماری‌های قلبی- عروقی یکی از مهم‌ترین علل مرگ و میر و ناتوانی انسان‌ها، در سراسر دنیا هستند. سلول‌های خونی، بالاخص پلاکت‌ها، می‌توانند نقش مهمی را در پاتوفیزیولوژی این بیماری‌ها داشته باشند. با توجه به افزایش احتمال بروز ترومبوز توسط فعالیت‌های شدید ورزشی و نقش پلاکت‌ها در ایجاد بیماری‌های قلبی- عروقی، راهبردها و الگوهای تغذیه ای زیادی برای مقابله با لخته زایی احتمالی پس از فعالیت‌های شدید ورزشی مورد ارزیابی قرار گرفته است. یکی از گزینه‌هایی که اخیراً توجه برخی از محققین را به خود جلب کرده، تأثیر مصرف کاکائو بر سیستم هموستاز و انعقاد خون است. هدف این مطالعه بررسی تأثیر مصرف کاکائو و یک جلسه فعالیت هوازی درمانده ساز، بر شاخص‌های عددی پلاکت‌های خون محیطی: شمارش پلاکت‌ها (Platelete Count)، حجم متوسط پلاکتی (MPV: Mean platelet Volume) و پهنای توزیع پلاکتی (PDW: Platelet Distribution Width)، در مردان فوتبالیست‌ بود. روش بررسی: در این مطالعه تجربی 20 فوتبالیست مرد سالم (سن=1±22 سال، ml/kg.min 5/1±60/52 = Vo2max و درصد چربی 2/1±50/22 درصد) طی دو هفته‌ متوالی و به صورت تصادفی در یک فعالیت درمانده ساز (تست بروس) شرکت کردند. هر ورزشکار پس از خون گیری مرحله‌ اول، محلول دارونما و یا کاکائو [دارونما: 5/0 گرم پودر کاکائو در 300 میلی لیتر محلول سوکروز 4% و کاکائو: مقدار 75/18 گرم پودر کاکائو در 300 میلی لیتر محلول سوکروز 4%] را مصرف کرده و دو ساعت بعد آزمون بروس را انجام داد. سپس نمونه های خون وریدی در مراحل دوم (قبل از شروع تست)، سوم (بلافاصله بعد از آزمون) و چهارم (یک ساعت پس از انجام آزمون) گرفته شد. تمامی نمونه‌ها جهت تهیه اسمیر خون محیطی و شمارش اندکس‌ها توسط سل کانتر Mindray، به آزمایشگاه ارسال شدند. داده‌ها با استفاده از SPSS 16 (تحلیل واریانس ANOVA در اندازه‌گیری‌های مکرر و آزمون بونفرونی در سطح 01/0) تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: متعاقب مصرف کاکائو، کاهش معنی‌داری در شمارش Plt، MPV و PDW بین مراحل مختلف آزمون مشاهده شد (01/0>p). علاوه بر این، بین دو گروه دارونما و کاکائو تفاوت معنی‌داری در شمارش Plt، MPV و PDW پس از اجرای قرارداد تمرینی بروس دیده شد (01/0>p). علیرغم اینکه پروتکل تمرینی درمانده ساز بروس سبب افزایش معنی دار هر سه شاخص پلاکتی (شمارش پلاکتی، MPV و PDW) در خون مردان فوتبالیست ‌گردید، مصرف کاکائو دو ساعت قبل از تمرین سبب کاهش معنی دار متغیرهای مذکور شد (01/0>p). نتیجه گیری: مصرف کاکائو پیش از فعالیت‌های ورزشی شدید می‌تواند مانع از افزایش شاخص های پلاکتی شده و به طور بالقوه در پیشگیری از بروز وقایع قلبی– عروقی احتمالی، بالاخص مرگ ناگهانی ورزشکاران Sudden athletes death، موثر باشد. کلید واژه‌ها: بیماری‌های قلبی-عروقی، پلاکت، کاکائو، فعالیت درمانده ساز، آزمون بروس وصول مقاله:3/5/91 اصلاحیه نهایی:8/12/91 پذیرش:19/6/92